Σύμφωνα με χαρακτηριστική έκφραση του Πλάτωνα, η οποία φωτίζει πολύ καθαρά τη φιλοσοφική του αντίληψη:
«αυτό που κρίνεται κάθε άλλο παρά αδιάφορο είναι:πρόκειται για το πώς θα ζήσουμε τη ζωή μας».
Όλα, λοιπόν, τα ερωτήματα που θέτει ο Πλάτων τα ανάγει σε αυτό το πολιτικό ερώτημα:
Το ερώτημα που τίθεται είναι το ερώτημα της ζωής. Είναι το ερώτημα του βίου που συνδέεται με την αναζήτηση ενός αγαθού, της ευδαιμονίας. Ο Πλάτων θέτει το ερώτημα αυτό και προσπαθεί να το απαντήσει με τρόπο πολύ πιο συγκροτημένο από το Σωκράτη.
Η Πολιτεία είναι ο κατ’ εξοχήν διάλογος για τη δικαιοσύνη και όχι απλώς ένας διάλογος για τις διάφορες αρετές (π.χ. τη σωφροσύνη, την ανδρεία κλπ). Στην Πολιτεία, οι ήρωες του διαλόγου συζητούν για την πιο κεντρική αρετή απ’ όλες, τη Δικαιοσύνη. Άλλωστε, ο Σωκράτης και ο Πλάτων πίστευαν στην ενότητα των αρετών, πίστευαν δηλαδή ότι ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει να εμφορείται από όλες τις ανθρώπινες αρετές: δεν αρκεί να είσαι ανδρείος αλλά θα πρέπει να είσαι και σώφρων (ειδάλλως είσαι απερίσκεπτος) και δεν αρκεί να είσαι σώφρων αλλά θα πρέπει να είσαι και δίκαιος, ό, τι και αν σημαίνει αυτό. Από την άλλη μεριά, ο Αριστοτέλης συνδέει τις αρετές με την ικανότητα των ανθρώπων να πράττουν και τις διαχωρίζει σε πρακτικές και πνευματικές αρετές.
Κατά τον Πλάτωνα και τον Σωκράτη, η δικαιοσύνη δεν μπορεί να θεωρηθεί ως το μέσον για να φτάσουμε κάπου αλλού, όπως πίστευαν οι σοφιστές που υπολείπονταν σε κριτικό πνεύμα.
Στον αντίποδα της σοφιστικής σκέψης, ο Σωκράτης δεν παραγνωρίζει την αξία της δικαιοσύνης ως αρετής, όπως κάνουν οι αλαζονικοί σοφιστές, αλλά την θεωρεί αυταξία, δηλαδή πιστεύει ότι αξίζει ως αυτοσκοπός και όχι μόνο για τα αποτελέσματα που γεννά. Τελικά όλο το σωκρατικό και πλατωνικό επιχείρημα είναι αυτό.
Μάλιστα, η δικαιοσύνη αναγνωρίζεται για πρώτη φορά και ως ιδιότητα της πόλης.
